فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی
در مبحث قبل ، رادیوگرافی و رادیولوژی دندان مورد بررسی قرار گرفت. در این نوشته ، ساختار فیلم رادیوگرافی بررسی می گردد.
فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی دارای دو جز اصلی است:
۱) امولسیون : به اشعه ایکس و نور مرئی حساس بوده و تصاویر رادیوگرافی را ثبت می کند.
۲) بیس یا پایه: یک ماده پلاستیکی حمایت کننده است که توسط امولسیون پوشیده می شود.
امولسیون:
امولسیون از دو جز اصلی تشکیل می شود . ذرات هالید نقره که حساس به اشعه ایکس و نور مرئی می باشند و یک ماتریکس حامل که کریستال ها در آن معلق هستند . دانه های هالید نقره عمدتا از کریستال های برومید نقره تشکیل شده اند . امولسیون هاس فیلم هم به اشعه ایکس و هم به نور مرئی حساس می باشند . فیلمی که برای اکسپوژر اشعه ایکس بکار میرود ، فیلم اکسپوژر مستقیم نامیده می شود . همه ی فیلم های داخل دهانی ، فیلم اکسپوژر مستقیم هستند. فیلم اسکرین با صفحات تشدید کننده که نور مرئی تولید می کنند ، بکار می رود. فیلم اسکرین و صفحات تشدید کننده در تصویر برداری های خارج دهانی مانند پانورامیک و سفالومتریک بکار می روند.
بیس (پایه):
عملکرد بیس پشتیبانی از امولسیون است. بیس در فیلم اشعه ایکس از پلی استر پلی اتیلن ساخته شده است که موجب انعطاف پذیری فیلم می شود. بیس باید تحمل تماس با محلول های ظهور و ثبوت را داشته باشد.
فیلم اشعه ایکس داخل دهانی
هر دو سمت بیس توسط امولسیون پوشانده می شود (امولسیون دو تایی) . در نتیجه رادیاسیون کمتری برای تولید تصویر مورد نیاز است. رزولوشن تصویری آن ها بالاتر از ترکیبات فیلم اسکرین است و برای تشخیص پوسیدگی های اولیه یا بیماری پری اپیکال اولیه ، این رزولوشن بالاتر مناسب است. در یک گوشه از هر فیلم نقطه برجسته کوچکی برای تشخیص سمت چپ و راست فیلم وجود دارد که سمت رو به تیوب اشعه ایکس می باشد. سمتی از فیلم که فرورفتگی دارد به سمت زبان بیمار قرار می گیرد. فیلم های داخل دهانی حاوی یک یا دو عدد فیلم می باشند .
فیلم ابتدا در یک پوشش کاغذی سیاه محافظ و سپس در یک پوشش خارجی کاغذی یا پلاستیکی سفیدرنگ و مقاوم به رطوبت قرار می گیرد. یک ورقه نازک سربی با الگوی برجسته در پاکت فیلم بین کاغذهای پوشاننده قرار می گیرد . ورقه سربی ، پشت فیلم و دور از تیوب قرار دارد. این ورقه سربی از فیلم در برابر اشعه پراکنده که باعث مه آلودگی فیلم شده و کنتراست جسم را کاهش می دهد محافظت می کند. همچنین با جذب قسمتی از اشعه ایکس باقیمانده ، اکسپوژر بیمار را کاهش می دهد. از همه مهم تر ، اگر پاکت فیلم به صورت برعکس در دهان بیمار قرار بگیرد، رادیوگرافی حاصل روشن شده و الگوی برجسته ورقه سربی را نشان می دهد.
فیلم دندان پری اپیکال
نماهای فیلم پری اپیکال برای ثبت تاج ، ریشه ها و استخوان احاطه کننده استفاده می شوند. فیلم در ۳ سایز موجود است:
۱) سایز صفر برای کودکان کوچک استفاده می شود
۲) سایز ۱ تقریبا باریک و برای دندان های قدامی است
۳) سایز ۲ سایز استاندارد برای بزرگسالان می باشد
فیلم دندان بایت وینگ
نماهای بایت وینگ برای ثبت قسمت تاجی دندان های ماگزیلا و مندیبل در یک تصویر و برای تشخیص پوسیدگی های بین دندانی و ارزیابی استخوان آلوئولار بکار می رود. فیلم سایز ۲ در بزرگسالان و سایز کوچک تر ۱ در کودکان ترجیح داده می شود. سایز صفر ممکن است در کودکان کوچک تر مورد استفاده قرار گیرد. سایز نسبتا بلند ۳ نیز در دسترس است.
فیلم دندان اکلوزال
فیلم اکلوزال سایز ۴ ، سه برابر بزرگ تر از فیلم سایز ۲ است و برای نشان دادن نواحی بزرگ تری از ماگزیلا یا مندیبل بکار می رود. کاربرد دیگر آن ها تهیه نماهایی عمود بر نمای پری اپیکال معمول است. نامگذاری آن به دلیل موقعیت قرارگیری آن در دهان است.
مه آلودگی فیلم رادیوگرافی
مه آلودگی در فیلم اشعه ایکس موجب افزایش دانسینته فیلم (به دلایلی غیر از اکسپوژر به پرتوی باقیمانده ) شده و کنتراست فیلم کاهش می یابد. علل شایع مه آلودگی فیلم ، نور ایمن نامناسب ، نگه داری فیلم در دمای بسیار بالا ، فیلم تاریخ گذشته، کیفیت نامناسب مواد شیمیایی و ظهور فیلم در دمای بسیار بالا یا زمان طولانی است. مه الودگی فیلم می تواند با ظهور و ثبوت و نگهداری مناسب فیلم کاهشیابد.
تاثیر سرعت فیلم رادیوگرافی
سرعت فیلم رادیوگرافی به مقدار اشعه مورد نیاز برای ایجاد تصویری با دانسیته استاندارد اشاره دارد. فیلم سریع به اکسپوژر کمی برای ایجاد دانسیته نیاز دارد در حالی که فیلم کندتر به اکسپوژر بیشتری برای ایجاد همان دانسیته نیاز دارد. سرعت فیلم توسط سایز دانه های هالید نقره و محتوای نقره آن ها کنترل می شود. سریع ترین فیلم دندانپزشکی موجود سرعت E/F دارد یعنی که سرعت آن در مرز بین E و F قرار دارد
انواع فیلم رادیوگرافی دندانپزشکی داخل دهانی
شرکت تجهیزات پزشکی جالینوس توس عرضه کننده فیلم های رادیوگرافی دندانپزشکی در سایزهای مختلف می باشد:
فیلم دندان کداک (Kodak)
فیلم دندان کداک در بسته های ۱۵۰ عددی ساخت کشور آمریکا
فیلم دندان آگفا (AGFA)
فیلم دندان آگفا در بسته های ۱۵۰ عددی ساخت کشور بلژیک
فیلم دندان پریمکس (Primax)
فیلم دندان پریمکس در بسته های ۱۰۰ تایی ساخت کشور آلمان
تصاویر خارج دهانی
شایع ترین تصاویر خارج دهانی در دندانپزشکی نماهای پانورامیک و سفالومتری می باشند . برای این تصاویر از فیلم اسکرین ها همراه صفحات تشدیدکننده استفاده می شود تا اکسپوژر را کاهش دهند. فیلم اسکرین از فیلم داخل دهانی متفاوت است. چون فیلم اسکرین در بین دو صفحه تشدید کننده قرار دارد. این فیلم طوری طراحی شده که به نور مرئی حساس باشد . صفحات تشدیدکننده اشعه ایکس را جذب کرده و نور مرئی ساطع می کنند که فیلم را اکسپوز می کند.
فیلم های رادیوگرافی دندانپزشکی پانورامیک (OPG) آنالوگ و دیجیتال آگفا (AGFA) ، کداک (Kodak) و فوجی (Fuji) در سایز ۱۰*۸ در این مرکز عرضه می گردد.
تماس: ۳۸۴۵۴۶۵۲ – ۰۵۱